前編

ส่วนต้น

(1)テレビ撮影の通訳体験

タイ孤児院でのドキュメンタリー番組撮影の旅

2020年2月、タイのカンチャナブリ県にある孤児院『子供の村学園』の壁に、日本人画家の今川咲恵さんが壁画を描かれました。現地を訪問したのは今川咲恵さん、読売テレビの撮影スタッフ3名、母、姉と私です。実は、今回の壁画制作の過程がドキュメンタリー番組として撮影されることになったからです。私は通訳としてお手伝いをさせていただきました。最初は両国語が話せるのでそれ程大変ではないと思っていましたが、実際に撮影を手伝って、いろいろな学びがありました。本レポートでは、『子供の村学園』について、また今回の撮影について詳しく報告したいと思います。

(1)ประสบการณ์การได้เป็นล่ามให้กับทางโทรทัศน์

ถ่ายทำรายการสารคดีที่สถานรับเลี้ยงเด็กกำพร้าที่ประเทศไทย

ในเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ.2563 คุณSakie Imagawa จิตกรชาวญี่ปุ่นได้วาดภาพจิตรกรรมฝาผนังที่『โรงเรียนหมู่บ้านเด็ก』ในจังหวัดกาญจนบุรีประเทศไทย การถ่ายรายการครั้งนี้มีผู้เข้าร่วมถ่ายทำทั้งหมด7คน คนแรกคือคุณSakie Imagawaซึ่งเป็นนักวาดรูปชาวญี่ปุ่น เจ้าหน้าที่ถ่ายทำรายการจากสถานีโทรทัศน์Yomiuri 3ท่าน คุณแม่ พี่สาวและดิฉัน การวาดรูปฝาผนังและการรวมตัวของพวกเราในครั้งนี้ได้เกิดขึ้นเพราะการถ่ายทำรายการสารคดีค่ะ ดิฉันได้เป็นล่ามแปลภาษาไทย-ภาษาญี่ปุ่นค่ะ ก่อนการเดินทางดิฉันคิดว่าการล่ามภาษาครั้งนี้ไม่น่าจะยากเกินความสามารถ เพราะดิฉันสามารถสื่อสารทั้ง2ภาษานี้ได้คล่อง แต่พอดิฉันประสบกับสถานการณ์จริงดิฉันก็ได้เรียนรู้อะไรจากการทำงานนี้มากๆค่ะ รายงานฉบับนี้ดิฉันอยากจะแบ่งปันเรื่องราวเกี่ยวกับ『โรงเรียนหมู่บ้านเด็ก』และเล่าถึงการถ่ายรายการครั้งนี้ค่ะ

今回の撮影の旅のメンバー 

สมาชิกการถ่ายรายการครั้งนี้

壁画画家の今川咲恵さんがタイを訪問するまで

今川咲恵さんは、壁画画家として国内外で広く活動をされています。今回、今川さんがタイ『子供の村学園』で壁画を描くことになった背景には、とても不思議なつながりがありました。

昨年の秋に母がSNS上で今川さんの作品を偶然目にし、とても感銘を受けました。そしてすぐに、今川さんにその気持ちをメッセージで伝えました。今川さんからもすぐに返事が来て、海外の子供の施設に壁画を贈る活動をしたいと知らされました。

ก่อนที่คุณSakie Imagawaจิตกรฝาผนังชาวญี่ปุ่นจะได้มาเยือนประเทศไทย

คุณSakie Imagawaจิตกรฝาผนังมีบทบาทอย่างกว้างขวางทั้งในและนอกประเทศ การที่คุณอิมะกะวะได้มาวาดภาพฝาผนังที่『โรงเรียนหมู่บ้านเด็ก』นั้นมีจุดเริ่มต้นจากการที่คุณแม่และคุณอิมะกะวะได้รู้จักกันโดยบังเอิญค่ะ เมื่อฤดูใบไม้ร่วงที่ผ่านมาคุณแม่ของดิฉันได้เห็นผลงานของคุณอิมะกะวะผ่าน SNSและรู้สึกประทับใจผลงานมาก หลังจากนั้นคุณแม่ของดิฉันก็ได้ส่งข้อความเล่าถึงความประทับใจที่มีต่อผลงานให้เธอได้รับรู้ หลังจากที่คุณอิมะกะวะเห็นข้อความนั้นก็ได้ตอบกลับมาทันทีโดยเธอได้บอกว่าเธอต้องการจะจัดกิจกรรมวาดภาพจิตรกรรมฝาผนังให้กับสถานสงเคราะห์เด็กต่างประเทศค่ะ

今川さんと子供たち　壁画の前で

คุณอิมะกะวะและเด็กๆถ่ายภาพกับผลงานกำแพงจิตรกรรมฝาผนัง

一年生の教室に描かれた今川さんの壁画

ผลงานจิตรกรรมฝาผนังของคุณอิมะกะวะห้องเรียนชั้นป

母はそれならと自分の学生時代に関わったタイのカンチャナブリ県にある『子供の村学園』という孤児院に今川さんの意向を伝えました。すると、それが受け入れられ、子供の村学園での壁画活動が実現したのです。

หลังจากที่คุณแม่ของดิฉันได้ทราบเจตนาของคุณอิมะกะวะ ก็ได้สอบถามไปที่『โรงเรียนหมู่บ้านเด็ก』ซึ่งที่นี่เป็นสถานเลี้ยงเด็กกำพร้า ในจังหวัดกาญจนบุรีประเทศไทยที่คุณแม่ดิฉันได้เคยมีส่วนร่วมสมัยยังเป็นนักศึกษาค่ะ หลังจากนั้นทางโรงเรียนหมู่บ้านเด็กก็ได้อนุมัติกิจกรรมวาดภาพจิตรกรรมฝาผนังที่โรงเรียนหมู่บ้านเด็กค่ะ

「子供の村学園」とは

子供の村学園はNGOである子供財団によって運営されている「自然と愛情に包まれた」学園です。貧困や社会的な問題により、親と暮らすことができなくなった子供たち100人以上がここで生活をしています。A・S・ニールによって創立されたサマーヒル・スクールという「世界で一番自由な学校」と呼ばれている学校の考えと、タイの仏教の教えに基づき、寄宿生活と学校生活が行われています。タイとミャンマーの国境近くの広大な自然の中に学校はあります。木々の間や雄大なクウェー・ヤイ川から子供のはしゃぐ声が聞こえてきます。

「โรงเรียนหมู่บ้านเด็ก」

โรงเรียนหมู่บ้านเด็กนั้นดำเนินการโดยมูลนิธิเด็กซึ่งเป็นส่วนหนึ่งในNGO และเป็นโรงเรียนที่ล้อมไปด้วยธรรมชาติและความรักค่ะ เด็กๆ มากกว่า 100 คนที่ไม่สามารถอยู่ร่วมกับพ่อแม่ได้เนื่องจากปัญหาความยากจนหรือปัญหาทางสังคมได้มาอาศัยอยู่ที่นี่ค่ะ

โรงเรียนหมู่บ้านเด็กได้รับอิทธิพลจากแนวคิดจากนายเอ.เอส.นีล ซึ่งเป็นผู้ก่อตั้งโรงเรียนซัมเมอร์ฮิลขึ้น ซึ่งโรงเรียนนี้ได้ชื่อว่าเป็นโรงเรียนที่มีความอิสระมากที่สุดในโลก ไม่เพียงเท่านั้นโรงเรียนหมู่บ้านเด็กมีการยึดหลักเเนวคิดทางพุทธศาสนามาใช้และเป็นทั้งบ้านและโรงเรียนให้กับเด็กๆค่ะ

โรงเรียนนี้ล้อมไปด้วยธรรมชาติ ตั้งอยู่ใกล้กับชายแดนไทยและพม่าค่ะ

先生と子供たちが住む家

บ้านที่คุณครูและเด็กๆอาศัย

子供たちが毎日楽しみにしている川遊び

เด็กๆเล่นน้ำในแม่น้ำ

撮影のお手伝い

今回の撮影は2月14日～18日の4泊5日という短期間で行われました。毎日朝早くから日が暮れるまで撮影が行われました。初日の昼過ぎにカンチャナブリ県に到着し、撮影はいきなり開始されました。そこで私は思わぬ展開に直面しました。

私の予想では、撮影の詳細やどのように通訳をするべきか、どのように撮影が進行されるのかという流れの説明があると思っていましたが、そのような時間はなく、いきなり撮影がスタートしたのです。撮影のための通訳は、もちろん初めてです。

การถ่ายทำรายการ

การถ่ายรายการได้เริ่มตั้งแต่วันที่14～18เดือนกุมภาพันธ์ เป็นเวลา4คืน5วันค่ะ การถ่ายรายการนั้นเริ่มตั้งแต่เช้าตรู่จนถึงค่ำ พอเรามาถึงโรงเรียนหมู่บ้านเด็กการถ่ายทำก็ได้เริ่มต้นขึ้น เละดิฉันก็ได้พบกับภารกิจครั้งใหญ่ค่ะ

ตอนแรกดิฉันคิดว่าทางสถานีจะมีการอธิบายขั้นตอนและรายละเอียดการถ่ายทำให้ดิฉันทราบล่วงหน้าแต่เพราะการถ่ายทำนั้นได้เริ่มต้นตั้งแต่การเดินทางแล้ว ทำให้ไม่มีเวลาในการอธิบายรายละเอียด และนี่ก็เป็นครั้งแรกของดิฉันที่ได้มาทำงานแปลภาษาของทางโทรทัศน์ค่ะ

子供たちのお絵描きの撮影

การถ่ายรายการตอนเด็กๆมาวาดรูป

急な展開に私は、頭が真っ白になっていました。しかしカメラも回っています。私はどうするべきか自分の勘に頼りながらどうにかこうにかその場を切り抜けました。

このとき私は、「通訳」業務のおかげで、自分の持っている言語力が全く力不足であることを思い知りました。タイ語にはない日本語の表現や、日本語にはないタイ語の表現に直面し、即座にどういう言葉を選べばいいのか判断することが思いのほか困難だったからです。

実は、通訳業務を任されたのは今回が初めてでした。うまくできるのかとても不安でした。読売テレビのような大きなテレビ局の番組の撮影で、私のような未経験者が通訳をできるものなのか、本当に私はうまく仕事を果たせるのか、プロの通訳に頼んだ方がもっといい取材ができるのではないかなど色々思い悩みました。しかし、このような滅多にない貴重な機会をいただいて「私はできるのか」などで悩むのはとてももったいないことだと思いました。「できるのかではなく、とにかくやってみよう」と自分に言い聞かせました。テレビの撮影隊も私も、私が通訳をしたことで悔いのない素晴らしい番組が取れるように全力で仕事に取り組みました。

เพราะการถ่ายทำนั้นได้เริ่มขึ้นกะทันหันโดยไม่มีเวลาให้ดิฉันได้เตรียมตัว ทำให้ดิฉันรู้สึกไม่พร้อมและกังวลใจ แต่เพราะการถ่ายทำนั้นเริ่มขึ้นแล้ว ดิฉันเลยพยายามอาศัยสัญชาตญาณตัวเองว่าควรทำอย่างไรและผ่านจุดๆนั้นมาได้ค่ะ เพราะการได้มาเป็น “ล่าม” ในครั้งนี้ทำให้ดิฉันได้รู้ว่าทักษะการแปลภาษาของดิฉันยังไม่เพียงพอ เช่นการที่ต้องแปลศัพท์ญี่ปุ่นที่ไม่มีในภาษาไทยหรือศัพท์ไทยที่ไม่มีในภาษญี่ปุ่น ดิฉันไม่สามารถแปลประโยคเหล่านั้นได้ทันที

เพราะนี่เป็นงานแรกของดิฉัน จึงมีความกังวลต่างๆมากมายไม่ว่าจะเป็นการแปลภาษา ดิฉันเป็นห่วงเรื่องที่ดิฉันยังไม่มีประสบการณ์การทำงานมากพอแต่ได้มีโอกาสในการทำงานให้กับสถานีโทรทัศน์ Yomiuri TVซึ่งเป็นสถานีที่ได้รับความนิยมสูงมาก จึงทำให้มีความกังวลว่าจะทำผลงานออกมาได้ดีไหม ให้ล่ามมืออาชีพแปลจะดีกว่าไหม

แต่ในอีกมุมมองดิฉันก็รู้สึกเสียดายเวลาที่มากังลวว่าจะทำได้ไหมทั้งที่ได้รับโอกาสดีๆแบบนี้ ดิฉันคอยบอกตัวเองว่า “ไม่ใช่ว่ามาคิดว่าทำได้หรือไม่ได้ ต้องลองทำดู” เพื่อไม่ให้ทั้งทีมงานและตัวดิฉันเองมาผิดหวังทีหลัง ดิฉันได้ตั้งใจและทุ่มเทกับงานนี้มากๆเพื่อให้ได้ผลงานที่ยอดเยี่ยมค่ะ

今回の通訳を行うことによって一つの気づきがありました。私は丁寧な言葉で言わなければならないという思いが強く、逆にそれが私の足を引っ張っていました。丁寧に丁寧にと自分に言い聞かせ、それが私を緊張させ頭の中では丁寧な言葉探しばかりしていました。人の話している内容をタイ語と日本語で通訳しているはずが文章にならず、単語・単語の連続となって口から流れ出てしまい、その結果、わけのわからないことを言っている人のようになっていました。幸い、その緊張を指摘してもらえたため、丁寧な言葉を意識せず取り組むことが大切だと理解できました。それに気づいてからは少し自然に通訳できるようになった気がします。初日は思っていたように仕事がうまくいかず、精神的にとてもしんどくなって落ち込みました。とても悔しい思いはしましたが、同時に、自分の改善するべき部分を発見することができたことは収穫だったと思います。

次回、後編「子供の村学園」という孤児院について詳しくお話ししたいと思います。

どうぞお楽しみに。

การได้ล่ามในครั้งนี้ทำให้ดิฉันรู้สิ่งหนึ่ง ดิฉันพยายามสรรหาคำพูดที่สุภาพที่สุดแต่สิ่งนี้กลับกลายเป็นตัวอุปสรรคในการแปล ดิฉันคอยบอกตัวเองตลอดว่าต้องใช้ศัพท์สุภาพและในหัวดิฉันก็ได้แต่ทำการหาคำสุภาพ ดิฉันมีหน้าที่ในการล่ามภาษาไทยและภาษาญี่ปุ่นแต่สิ่งที่ออกมาจากปากของดิฉันนั้นเป็นการนำศัพท์มาเรียงต่อกันโดยไม่เป็นประโยคทำให้ผู้รับสารไม่เข้าใจในสิ่งที่ดิฉันพูด

โชคดีที่มีผู้ติข้อบกพร่องทำให้ดิฉันรู้ตัวและไม่พยายามหาคำพูดที่สุภาพมากเกินไปค่ะ ในวันแรกของการทำงานมีสิ่งต่างๆไม่เป็นไปตามที่ดิฉันคาดไว้ทำให้รู้สึกเครียดและกดดันมากค่ะ ดิฉันผิดหวังในตัวเองมากแต่ในเวลาเดียวกันก็ได้รู้ข้อบกพร่องของตัวเองที่ต้องแก้ไข

ตอนต่อไปดิฉันจะเล่ารายละเอียดเกี่ยวกับโรงเรียนหมู่บ้านเด็ก รอติดตามด้วยนะคะ

グローバル・コミュニケーション学部 　3年生

ペットヌー・マイカ

คณะGlobal communications ปีที่3

มะอิคะ เพชรหนู